Jeżeli sami zbieramy zioła la własnych celów lub chcemy stosować własne przepisy, możemy korzystać z poniższych przepisów lub wzorować się na profesjonalnych podręcznikach oraz zielnikach.
Mało kto wie, z jakich części roślin pozyskuje się zioła czy substancje lecznicze. Do celów leczniczych przeważnie używane są wysuszone organy, roślin lub części organów. Istotne jest również rozmieszczenie substancji leczniczej w roślinie. Może się zdarzyć, że substancja lecznicza występuje w liściach, korzeniach lub tylko w kłączach. Poniżej zamieszczamy wykaz tych części które są najczęściej stosowane w ziołolecznictwie , z których są pozyskiwane substancje lecznicze oraz skrócone opisy.
Surowce roślinne wykorzystywane w ziołolecznictwie
- Bulwa
- Cebula
- Drewno
- Kłącze
- Kora
- Korzeń
- Koszyczek
- Kwiat
- Kwiatostan
- Liść
- Nasienie
- Owocnia
- Owoc
- Pączek
- Szyszka
- Zarodek
- Znamię
Zbiór roślin leczniczych powinno się przeprowadzać na terenach, które są wolne od skażeń. Zbiory roślin mogą odbywać się na terenach tzw. dziko rosnących lub plantacjach uprawnych. Rozwój cywilizacji, melioracja łąk, pól i lasów, emisje przemysłowe oraz nieracjonalny zbiór ziół może doprowadzić do zaniku wielu gatunków roślin w tym także tych leczniczych, które są ważne dla naszego zdrowia . Apelujemy jednymi słowy o ochronę środowiska naturalnego.
Przyrządzanie i postacie ziółek
Maceracje ziołowe:
Postać wyciągu wodnego przygotowana np. z korzenia prawoślazu oraz nasion lnu. Surowiec zalewa się wodą o temperaturze pokojowej –Jedna część surowca. 20 części wody- pozostawia się na 30 minut, często mieszając a następnie cedzi przez sitko.
Odwary ziołowe:
Są to wyciągi wodne z surowców roślinnych najczęściej z: korzeni, kwiatów, owoców, nasion, kor drzew. Przed przyrządzeniem odwaru należy surowiec rozdrobnić a następnie zalać woda o temperaturze pokojowej - Jedna część surowca, 10 części wody - oraz ogrzewać przez pół godziny nie dopuszczając do wrzenia, często mieszając. Cedzimy przez gazę z lub drobne sitko. Pozostałości można przemyć wrzącą wodą i uzupełnić do potrzebnej objętości.
Napary ziołowe:
Również wyciągi wodne świeżo przyrządzone z rozdrobnionych, wysuszonych liści i kwiatów, rzadziej korzeni. Przygotowuje się tak samo jak herbatę. Zioła zalewa się wrzącą woda i pozostawia pod przykryciem na 15 do 30 minut , mieszając a na koniec cedząc.
Napary są nietrwałe dlatego nie należy przyrządzać w tej postaci ziół na zapas.
Roztwory charakteryzują się dużą zawartością cukru, przeznaczone do stosowania doustnego. Przyrządzenie polega na rozpuszczeniu na zimno lub gorąco cukru w wodzie, sokach owocowych lub wyciągach roślinnych. Syropy ziołowe przyrządzane na ciepło to najczęściej soki owocowe, w których rozpuszcza się cukier, przez chwilę roztwór gotuje – nie za długo- a po ostudzeniu wyparowaną wodę uzupełnia wodą przegotowana. Przyrządzanie syropów ziołowych na zimno polega na uprzednim otrzymaniu z surowca roślinnego maceratu, w którym następnie na gorąco rozpuszcza się cukier, a otrzymany roztwór sączy przez lniane płótno. Syropy należy przyrządzać w małych ilościach, ponieważ łatwo ulegają zepsuciu. Przechowuje w chłodnych miejscach oraz w szczelnie zamkniętych naczyniach.
Soki ziołowe:
Surowiec roślinny musi być dokładnie umyty. Należy zmiażdżyć dokładnie i starannie ziółko lub wycisnąć i pozostawić w temperaturze pokojowej na kilka dni, po czym klarowny sok zlać ponad linię osadu a pozostałość przesączyć. Soki polecane są w m.in. w rekonwalescencji, kuracjach wiosennych, oraz jako środki poprawiające smak i zapach wielu leków płynnych.
Jeżeli nie mamy dostępu do ziół z czystych i sprawdzonych terenów, jak i potrzebujemy zioła , które nie występują w Polsce lub poszczególnych rejonach naszego kraju zachęcamy do zakupów w Internecie.
