Zez – nie taki straszny
Zez to jednostka chorobowa dotykająca narządu wzroku. Polega na nierównoległym względem siebie ułożeniu gałek ocznych. W rezultacie zez powoduje zaburzenia widzenia u osoby dotkniętej tą chorobą. Zez jest chorobą, która nie przemija samoczynnie, a przez to – wymaga interwencji medycznej. Leczenie zeza rozpoczyna się już w najmłodszym wieku, gdy schorzenie to zostanie zdiagnozowane. Specjaliści wskazują wyraźnie, że im wcześniej rozpoczęto leczenie, tym większe szanse na całkowite wyleczenie zeza.
W przypadku najmłodszych, leczenie zeza rozpoczyna się jeszcze przed ukończeniem pierwszego roku życia. Ważne jest, aby leczenie zostało ukończone, zanim dziecko wejdzie w okres edukacji szkolnej. Wiąże się to z faktem, że widzenie przestrzenne, obuoczne, kształtuje się właśnie do około 7 roku życia. Rozwijające się, zezujące oko, może wykształcić się w sposób nieprawidłowy. Przede wszystkim może dojść do zaburzeń równowagi sensorycznej, a w dalszej kolejności do określonych zaburzeń czynnościowych. Najczęściej, dotyczą one oka zezującego, w którym może rozwinąć się niedowidzenie w różnym stopniu natężenia.
Przyczyny powstania zeza
Przyczyny powstania zeza mogą być różnorodne. Najczęściej, wiążą się one z wadami budowy anatomicznej w obrębie oka. Przede wszystkim wymienić należy różnorodne formy wadliwej refrakcji. Również choroby oczodołu lub samych gałek ocznych mogą odpowiadać za powstanie zeza. Do kolejnej grupy przyczyn należą choroby dotykające mięśni lub nerwów obsługujących gałki oczne. Zez może być także uwarunkowany genetycznie lub wynikać z określonych chorób dotykających ośrodkowy układ nerwowy.
Rodzaje zeza
Specjaliści wyróżniają dwa główne typy zeza. Są to zez towarzyszący oraz zez ukryty. Najczęściej występującym jest zez towarzyszący; nazwa ta określa sposób zachowania się gałek ocznych. Oko, które porusza się nieprawidłowo, wykonuje ruchy jednocześnie z okiem zdrowym, utrzymując stosunkowo stały kąt pochylenia. Zdrowe oko pełni wówczas funkcję oka prowadzącego. Zez towarzyszący dzieli się na zez: zbieżny, rozbieżny, ku górze, ku dołowi lub skośny, w zależności od kierunku odchylenia gałki ocznej. Odmiennym rodzajem zeza jest zez ukryty. Wiąże się on z zaburzeniem pracy mięśni obsługujących ruchy gałek ocznych. Pojawia się pomiędzy nimi znacząca nierównowaga – jeden z zespołów mięśni jest lepiej rozwinięty lub po prostu silniejszy.
Leczenie zeza
Leczenie zeza może mieć odmienny przebieg, w zależności od rodzaju i przyczyny wystąpienia tej przypadłości. W przypadku zeza towarzyszącego – często leczenie polega na dobraniu odpowiednich okularów korygujących refrakcję oka. W trakcie wzrastania dziecka z zezem okulary są wymieniane na podstawie przeprowadzanej regularnie kontroli. Stosuje się także metody zasłaniania oka prowadzącego, w celu usamodzielnienia oka zezującego. W tym celu zakleja się oko lub nakłada na okulary odpowiednią przysłonę. Metody takie stosuje się u dzieci, które ukończyły 4 rok życia, a tym samym możliwe jest przeprowadzenie z nimi wywiadu lekarskiego.