Czym jest dermatochirurgia?
Dermatochirurgia (chirurgia skóry) obejmuje szereg zagadnień chirurgicznych w leczeniu chorób skóry i tkanki podskórnej, m.in. poprzez usunięcie zmienionej skóry w granicach zdrowych tkanek kilkoma metodami: klasyczną – za pomocą skalpela, elektrokoagulacji, lasera chirurgicznego CO2 lub krioterapii. Łącząc w sobie elementy różnych specjalności, od dermatologii i chirurgii plastycznej oraz rekonstukcyjnej, aż po chirurgię onkologiczną i naczyniową, zajmuje się oceną nieprawidłowości na skórze, które mogą mieć charakter komórkowy, barwnikowy, naczyniowy, wirusowy lub inny. Każde leczenie zmian poprzedza konsultacja lekarska i ich ocena, która pomimo zaawansowanej diagnostyki, bywa czasem bardzo trudna, dlatego profilaktycznie usuwa się atypowe przebarwienia oraz znamiona barwnikowe, które np. leżą w miejscach newralgicznych, narażonych na drażnienie, zaczepianie, prowokując nierzadko stan zapalny. W przypadku tradycyjnej metody – chirurgicznej, wyciętą zmianę należy oddać do analizy histopatologicznej, a jej szybkie usunięcie, zwłaszcza w sytuacji zagrożenia transformacją nowotworową, w bardzo wielu przypadkach uniemożliwia rozwój czerniaka – jednego z najbardziej złośliwych nowotworów, tłumaczą specjaliści z Kliniki Ziemlewski.
Wskazania do zabiegu dermatochirurgii:
-
włókniaki – łagodne nowotwory wywodzące się z elementów tkanki łącznej skóry właściwej, z reguły w postaci pojedynczego, uszypułowanego, cielistego guzka na szyi lub powłokach brzusznych, który nie ulega zezłośliwieniu,
-
kaszaki – powoli rosnące w obrębie skóry łagodne guzy o charakterze torbieli, tworzącej się w obrębie mieszków włosowych i gruczołów łojowych,
-
tłuszczaki – zmiany podskórnej tkanki tłuszczowej w postaci różnej wielkości, ruchomych guzków, jakie są w istocie łagodnymi nowotworami, rzadko ulegając zezłośliwieniu,
-
brodawki wirusowe (zwykłe, płaskie, stóp, brodawki płciowe tzw. kłykciny kończyste) – zakaźne grudki naskórkowe związane z infekcją wirusa brodawczaka ludzkiego HPV-2, a także HPV-4 i HPV-7,
-
kępki żółte (żółtaki) – grudkowate zmiany skórne, które najczęściej pojawiają się na skórze powiek, związane z odkładaniem się cholesterolu w skórze,
-
znamiona, znamiona barwnikowe (pieprzyki), w tym wrodzone znamiona melanocytowe, które często stają się złośliwe; właściwa diagnostyka pozwala na wczesne wykrycie transformacji nowotworowej oraz rozważyć wszystkie możliwe metody leczenia,
-
brodawki łojotokowe (starcze) – zaliczane do znamion naskórkowych są łagodną odmianą nowotworu naskórkowego o brodawkowej, często hiperkeratotycznej powierzchni, niekiedy uszypułowane,
-
blizny przerostowe i keloidy (bliznowce) – powstałe jako efekt zaburzeń rozkładu i syntezy kolagenu, co prowadzi do jego nadprodukcji i powstania blizn przerosłych.
Podstawowa diagnostyka zmian skórnych
Mikroskopowa ocena materiału tkankowego (histopatologia – HP) polega na pobraniu wycinka zmiany w postaci, np. guza (biopsja wycinkowa) lub wycięcie całej zmiany (biopsja całościowa) z marginesem i z pełną grubością skóry, a następnie na zeszyciu ubytku, co ma często miejsce w przypadku znamion wrodzonych. Zarówno przygotowanie, jak i ocena materiału jest dokonywana przez histopatologa, który na podstawie budowy histologicznej – rodzaju i układu komórek – jest w stanie odróżnić np. brodawki od włókniaka bądź pieprzyki od czerniaka złośliwego. Ma to decydujące znaczenie przy podejmowaniu decyzji o dalszym postępowaniu i – jak wyjaśniają lekarze Kliniki Ziemlewski – jest zasadą współczesnej onkologii, która zabrania podejmowania decyzji terapeutycznych bez rozpoznania histopatologicznego.
Kiedy laser?
Brodawki, kurzajki, kłykciny, a także włókniaki czy kaszaki to zmiany skórne, które z uwagi na to, że wywołują dyskomfort, są nieestetyczne i najczęściej psują samopoczucie, nie zawsze muszą zostać usunięte chirurgicznie. Zmiany skórne różnego pochodzenia skutecznie można usunąć także laserem, pod warunkiem, że są to zmiany łagodne, zdiagnozowane jako bezpieczne, a więc nie niosą ryzyka transformacji nowotworowej i nie wymagają analizy mikroskopowej. Ma to związek z technologią usuwania zmian laserem, które przy minimalnej głębokości penetracji wiązki laserowej osiągają wysokie efekty, jednak nie pozwalają zbadać tkanki, która w czasie zabiegu zostaje odparowana, a nie wycięta – tłumaczą eksperci laserowego usuwania zmian skórnych z Kliniki Ziemlewski. O tym, że zmiana jest bezpieczna decyduje jej kolor (cielisty), jej wielkość (do 2 cm) oraz wypukła struktura. Takie zmiany, laserem można usuwać na każdej części ciała, także na błonach śluzowych oraz w miejscach intymnych.