Jak powstają kamienie nerkowe?
Powstawanie kamieni nerkowych jest efektem wytrącania się złogów substancji, znajdujących się w moczu w zbyt dużym stężeniu. Po przekroczeniu pewnego poziomu dochodzi do wytrącenia jednego lub kilku, małych jąder krystalizacji. Dookoła nich zaczynają się odkładać kolejne warstwy nierozpuszczalnych substancji, a kamień nerkowy powiększa swój rozmiar. Dodatkowo wszelkie uszkodzenia nabłonka dróg moczowych sprzyjają przyleganiu złogu do ściany czy to kielicha, miedniczki nerkowej czy moczowodu. Zamknięcie drogi odpływu moczu powoduje wystąpienie silnych dolegliwości bólowych, czyli kolki nerkowej [1] [2] [3].
Co przyczynia się do powstawania kamieni nerkowych?
Powstawaniu różnych rodzajów kamieni nerkowych sprzyjają różne okoliczności i stany zdrowotne. Tworzenie się wszelkich złogów wynika z nadmiernego stężenia różnych substancji w moczu. Takiej sytuacji sprzyjają warunki odwodnienia, dlatego tak istotne jest dbanie o właściwe nawodnienie organizmu każdego dnia, a zwłaszcza w upalnych, letnich warunkach [1] [2].
Drugim niezwykle ważnym czynnikiem pozwalającym uchronić się przed atakiem kolki nerkowej jest utrzymywanie właściwej diety, zwłaszcza przy tendencji do tworzenia się kamieni nerkowych. I tak, jeśli pacjent cierpi na nawroty napadów kolki spowodowane obecnością najczęstszego rodzaju kamieni – tych zbudowanych ze szczawianu wapnia, często z domieszką hydroksyapatytu, zaleca się utrzymywanie diety ubogowapniowej, ubogosodowej, z ograniczaniem białka. Jeśli są to kamienie moczanowe, czyli takie same złogi, jakie wytrącają się u pacjentów z dną moczanową, a w obrębie stawów, zaleca się ograniczenie spożywania mięsa i alkoholu [1] [2] [3].
Niestety kamienie nerkowe są także związane z obecnością wielu chorób przewlekłych, ogólnoustrojowych. Kamienie zbudowane ze szczawianu wapnia powstają u pacjentów z podwyższonym poziomem tego pierwiastka w surowicy krwi. Zdarza się to u chorych z nadczynnością przytarczyc (skutek nadmiernego uwalniania minerału do krwiobiegu), ale także przy osteoporozie czy przerzutach nowotworowych do kości, gdzie dochodzi do rozpadu kostnego i uwalniania stamtąd sporych ilości wapnia [1] [2] [3].
[1] Pod red. Gajewski P., Interna Szczeklika – Podręcznik Chorób Wewnętrznych, Kraków, 2012
[2] http://nefrologia.mp.pl/choroby/chorobyudoroslych/51945,kamica-nerkowa
[3] Fisang C., Urolithiasis—an Interdisciplinary Diagnostic, Therapeutic and Secondary Preventive Challenge, Dtsch Arztebl Int 2015; 112: 83–91
