Czym jest ciśnienie?
Ciśnienie to nacisk, jakie wywiera na tętnice przepływająca krew. Wpływ na nie ma wiele rzeczy. Przykładowo, gdy jesteśmy zestresowani lub wykonujemy aktywność fizyczną, ciśnienie wzrasta. Krótkotrwały stres może być pozytywny, ponieważ działa motywująco, pobudza koncentrację i przyspiesza myślenie. Jednocześnie długotrwały stres może nieść poważne skutki dla organizmu. Jednym z nich jest wzrost ciśnienia. Jeśli ciśnienie we krwi wzrasta zbyt mocno, może dojść do powstania nadciśnienia tętniczego. To niebezpieczne schorzenie, które nieleczone prowadzi do udaru, uszkodzenia oczu i nerek.
Prawidłowe ciśnienie
Wzorcowe ciśnienie u osoby dorosłej to 120/80 mmHg. Wartości te mogą się nieznacznie zmieniać, na przykład za ciśnienie wciąż prawidłowe, choć wysokie, uznaje się takie, którego wartości nie przekracza 139-89 mmHg. Powyżej tej normy mówi się już o nadciśnieniu, choć i tak wyróżnia się kilka typów:
- Nadciśnienie I stopnia: 140-159/ 90-99 mmHg
- Nadciśnienie II stopnia: 160-179/ 100-109 mmHg
- Nadciśnienie III stopnia: powyżej 180/110 mmHg
Aby wynik był miarodajny, należy pamiętać o kilku rzeczach. Przed badaniem ciśnienia nie powinno się pić kawy ani palić papierosów. Powinniśmy być w miarę możliwości zrelaksowani i rozluźnieni, nie można mierzyć ciśnienia po zakończeniu wysiłku fizycznego. Dodatkowo ciśnieniomierza nie można zakładać na ubranie – mankiet zawsze wsuwa się bezpośrednio na skórę, żeby nie doszło do zakłóceń. Ręka powinna być ułożona stosunkowo luźno.
Interpretacja wyników
Warto pamiętać o tym, że nie powinno się diagnozować choroby wyłącznie na podstawie jednego badania. Ciśnienie może się gwałtownie zmienić przez tzw. „zespół białego fartucha”, czyli stres powstający u niektórych osób na skutek kontaktu z lekarzem. Jeśli specjalista zauważy, że pacjent jest zestresowany, może zalecić badanie ciśnieniomierzem w domu, ostatecznie też może przepisać holter, który przeprowadzi 24-godzinny zapis ciśnienia.
Przy nieprawidłowych wynikach lekarz zaleci używanie ciśnieniomierza przez około miesiąc – dopiero po tym czasie będzie można zadecydować o ewentualnym leczeniu. Warto w tym czasie zrobić też inne badania, między innymi ogólną morfologię krwi, badanie moczu, EKG i USG nerek – efektem nadciśnienia bywa często dysfunkcja innych narządów, dlatego trzeba to jak najszybciej skontrolować.
Interpretacja wyników jest sprawą indywidualną – niektórzy po prostu z natury mogą mieć niskie ciśnienie, ale nie oznacza to, że są chorzy. Jeśli jednak niskim wartościom towarzyszą niezmiennie bóle głowy i omdlenia, to trzeba to zgłosić lekarzowi. Podobna sytuacja dotyczy wartości zbyt wysokich – już nawet niewielkie nadciśnienie jest sygnałem dla pacjenta, że powinien zmienić styl życia. Przy lekko podniesionym ciśnieniu lekarz może nie wdrożyć leczenia farmakologicznego, ale zalecić trzymanie ścisłej diety i aktywność fizyczną. Oznacza to, że pacjent powinien maksymalnie ograniczyć spożycie soli i smażonej żywności, wykluczyć alkohol i zrezygnować z palenia tytoniu. Dodatkowo przy stwierdzonym nadciśnieniu tętniczym obowiązkowo trzeba codziennie kontrolować ciśnienie krwi. Do tego służą ciśnieniomierze. Istnieją różne typy tych urządzeń, jednak zdecydowanie najpopularniejsze są ciśnieniomierze naramienne. To urządzenia łatwe w obsłudze – oprócz aparatu posiadają też materiałowy mankiet, który zakłada się na ramię. Poprawne założenie mankietu jest niezwykle istotne dla przebiegu badania – jeśli masz wątpliwości, czy dobrze zakładasz materiał, kup ciśnieniomierz z funkcją kontroli mankietu. Do takich urządzeń należy m.in. ciśnieniomierz OMRON M6, który dodatkowo posiada opcję uśredniania wymiarów oraz wykrywania arytmii. Aparaty firmy OMRON posiadają też duże mankiety, które mają zakres od 22 do 42 centymetrów, dzięki czemu będą pasować praktycznie na każdą osobę. Jeśli jednak z różnych przyczyn (np. ze względu na bardzo dużą otyłość) nie możesz stosować ciśnieniomierzy naramiennych, dobrą opcją są ciśnieniomierze nadgarstkowe. Omron RS1 nadgarstkowy posiada zakres od 13,5 do 21 centymetrów. Ma też czujnik poprawnie założonego mankietu, dzięki czemu nie rozpocznie badania do momentu, w którym mankiet nie zostanie odpowiednio ułożony na ręce. To małe, ale przydatne urządzenie, które można zabierać ze sobą i kontrolować ciśnienie praktycznie wszędzie, waży zaledwie 200 gramów i działa dzięki czterem bateriom.
Posiadanie własnego ciśnieniomierza ma dużo zalet – nie musisz za każdym razem iść na badanie do przychodni. Wystarczy kontrolować wyniki i zapisywać je. W sytuacji, gdy z ciśnieniem zacznie dziać się coś niepokojącego, trzeba umówić się do lekarza.
Autor: Mariusz Zakrzewski. Artykuł "Dobre i tanie urządzenia do badania ciśnienia w domu i u lekarza." został stworzony w oparciu o materiały dt. ciśnieniomierzy uzyskanych od właściciela sklepu medycznego Kredos.pl